Kosten en baten
Ze zijn niet altijd duur, oplossingen die een investering vragen. Sterker nog: vaak zijn ze niet alleen effectiever, maar op de langere termijn juist goedkoper. Verschillende aanpakken zijn uitgewerkt in een Maatschappelijke Kosten- en Baten Analyse (MKBA). Die kan gemeenten helpen om beleid en uitvoering te ontwikkelen en te verbeteren. Het Instituut voor Publieke Waarden (IPW), Cebeon, onderzoekscentrum Impuls (Radboudmc) en XpertiseZorg deden in opdracht van het ministerie van VWS onderzoek naar de maatschappelijke kosten en baten. Ze brachten een aantal veelbelovende aanpakken van dakloosheid in beeld. Lees er hieronder per aanpak meer over.
Doorbraakbudget dak- en thuisloze jongeren
Met hulp van de Doorbraakmethode worden hoge maatschappelijke kosten voorkomen. Bijvoorbeeld omdat professionals kunnen investeren in bestaanszekerheid (geld, wonen) en daardoor besparen op zorg (begeleiding, jeugdhulp, geestelijke gezondheidszorg). Met het door Kansfonds beschikbaar gesteld bureaucratievrije of ‘doorbraakgeld zijn binnen het Actieprogramma ruim 160 jongeren geholpen. Uit de analyse van het Instituut voor Publieke Waarden blijkt dat per jongere gemiddeld 3.850 euro aan doorbraken is uitgegeven. De gekozen oplossingen leidden tot maatschappelijke besparingen van in totaal 4.588.500 euro. Gemiddeld is dat een besparing van 28.500 per oplossing ten opzichte van het bestaande of dreigende scenario. Lees meer >
Ervaringsdeskundige ondersteuning
Ervaringsdeskundigen maken deel uit van een ondersteunend netwerk, in verbinding met professionals en andere vormen van ondersteuning. Door deze ondersteuning krijgen dak- en thuisloze mensen ruimte om hun situatie en problemen te delen, en voelen zij zich door ervaringsdeskundigen gezien en begrepen. Klik hier voor de MKBA >
Integrale ondersteuning jongeren bij wonen
Het bieden van integrale ondersteuning op het gebied van zorg, werk of school en wonen aan jongeren heeft een grote maatschappelijke meerwaarde. Op de langere termijn zijn deze jongeren beter in staat op eigen benen te staan en mee te doen in de samenleving. Uit de MKBA blijkt dat gemeenten per geïnvesteerde euro investeren minimaal anderhalve euro besparen. Klik hier voor de MKBA >
Wonen bij burgers
Tijdelijk onderdak door een particuliere kamer beschikbaar te stellen, eventueel bij een bekende van de dak- of thuisloze, kan een goede oplossing zijn iemand te helpen. Daar bovenop komt nog de meerwaarde voor de verhuurders. Zij verhogen niet alleen hun inkomsten, maar ook hun kwaliteit van leven. Voor gemeenten die hierin investeren, levert iedere euro een rendement op van 3,50 tot 4,50 euro op. Klik hier voor de MKBA >
Transformatie nachtopvang
De ombouw van slaapzalen naar een- of tweepersoonskamers met bijbehorende faciliteiten levert meer privacy, rust en mogelijkheden tot herstel op. De maatschappelijke kosten-batenanalyse laat zien dat een euro investering op korte termijn (im)materiële baten oplevert van 1,50 euro. Klik hier voor de MKBA >
Kleinschalige opvang
De omslag naar opvang in de wijk zorgt er onder meer voor dat mensen zo veel mogelijk in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven wonen. Het gaat om opvang in een regio- of centrumgemeente, in een kleinschalige setting (geclusterd) en met professionele begeleiding die 24/7 bereikbaar en beschikbaar is. Een euro investering levert 4 euro aan (im)materiële baten op. Klik hier voor de MKBA >
Schulden en jongeren in bijstandsgezinnen
Deze MKBA toont aan dat het voor gemeenten loont om proactief in gesprek te gaan met bijstandsouders en hun kinderen over de overgang bij 18 jaar en alles wat daar bij komt kijken, inclusief het voorkomen van financiële problemen en dakloosheid. De betrokkenheid voorkomt escalatie van problematiek en op termijn (im)materiële kosten. Concreet: Iedere euro aan geïnvesteerde inzet levert op korte termijn 3 tot 4,50 euro aan (im)materiële baten op. Klik hier voor de MKBA >
Wonen eerst (Housing First)
In steeds meer gemeenten wordt gewerkt aan oplossingen waarbij mensen direct een woonruimte met begeleiding krijgen aangeboden. Het verschilt per gemeente welke invulling hier concreet aan wordt gegeven. Deze MKBA richt zich op het bekende concept van Housing First, waarmee in de lokale praktijk en in andere landen positieve ervaringen zijn opgedaan. De MKBA laat zien dat een investering van 1 euro ongeveer 2,50 euro aan baten zou kunnen opleveren. Klik hier voor de MKBA >
Alternatief wonen (‘paradijsvogels’)
Voor mensen die nergens anders terecht kunnen, zoeken gemeenten alternatieve woonoplossingen in de vorm van Skaeve Huse of tiny houses. Dit zijn kleine, eenvoudige woningen met eigen sanitair, keuken en buitenruimte. Veelal zijn die geclusterd geplaatst in een omgeving waar afwijkend gedrag kan worden geaccepteerd. De MKBA laat zien dat 1 euro investering ongeveer 1,50 tot 2 euro aan baten kan opleveren. Klik hier voor de MKBA >